Telli Müzik Aletleri

Telli müzik aletleri, titreşen teller aracılığı ile ses üretimi yapan ve donanımı haricindeki aparatlar ve parmaklar yardımı ile de icra edilebilen çalgılar olmakla birlikte genel müzik aletleri içerisinde yer almaktadırlar. Üzerlerinde bulunan tel donanımları, çalgı aletine müzik aleti olma özelliğini kazandırırken, bu çalgı aletleri donanımlarında bulunan tellere sürtüldüğünde, yay ile dokunulduğunda ya da vurulduğunda (mızrap, pena veya parmaklar yardımı ile çekilip bırakılarak titretilmesi ile) ortaya hoş ve ahenkli tınılar olarak titreşimler aracılığı ile ses çıkarırlar. Günümüz yaşantısında hızlı ve yorucu olan iş hayatı ve hayat koşulları insanları bu yönde oldukça zorlamakta olup, insanlar çalışma koşullarının stresini müzik aracılığı ile azaltmak istemektedirler. Telli çalgılar kendi içerisinde yapı ve teknik özellikler olarak bunlarla birlikte sesin ortaya çıkma oluşumu bakımından da, üç (3) ana başlık altında incelenmekte ve yer almaktadır. Bunları inceleyecek ve değerlendirecek olursak; 
1). Tezeneli çalgılar: Alet donanımında bulunan tellerin mızrak, pena vb. aracılığıyla veya parmaklar yardımı ile çekip bırakılması ve titreştirilmesi sonucunda ses üretilme çalışması olan çalgı aletidir. Bağlama çalgı aleti ailesi (divan sazı, cura, iki telli, meydan sazı, dutar olarak örneklendirilmekte olup daha sonra); yine gitar, ukulele, çeng, elektro gitar, ut, tambur, balalayka, kanun, banjo, cümbüş, sitar, mandolin, berimbau, tar, şamisen, arp, barbitos vb. müzik çalgı aletleridir.
2). Yaylı telli çalgılar: Bu çalgı aletinde çalgının telleri ve çalınmasında kullanılan değnek formundaki yayın (arşe vb.), kıllarının birbirlerine sürtülme yolu ile çekilmesi sonucunda ses üretilmesi olayı meydana gelmektedir. Kullanımının çalım hareket aşamaları; Türkçe de (Sopa - Kayma - Etki) şeklinde, yabancı dil de ise (Stick - Slip – Effect) şeklinde sıralanmaktadır. Çıkarmış oldukları sesler birbirlerinden farklı ve güzeldirler. Keman, kontrabas, viyola, çello, viyolonsel, yaylı tambur, elektro keman, kemençe ve kabak kemane olarak örneklendirilebilmektedirler.
3). Vurmalı telli çalgılar: Çalgı aleti üzerinde bulunan tellere, bu noktada donanımlarında bulunan bir çekiç donanımı ile vurulması aracılığı ile titreşim, akabinde ise ses ortaya çıkarılmış olur. Yani bu bağlamda piyano müzik aleti gibi. (Piyano müzik aleti, bu bağlamda perküsyon olarak adlandırılan vurmalı çalgılar sınıfına da dahil edilebilmektedir.)
Telli müzik aletleri konusunda kültür ve geleneklere göre bir sınıflandırma yapabilmek bazen mümkün olabilsede, birbirinden farklı toplumlar bu müzik aletlerini kendi kültür, anane ve isteklerine göre biçimlendirmişlerdir. Toplumdan topluma, telli çalgılar ve türleri farklılıklar göstermektedirler. Telli müzik aletleri, evrensel bazda kendilerine yer bularak birbirinden farklı toplumlar tarafından kullanım imkanı bulmaktadırlar. Örneğin; Türk kültür ve yaşamında önceki dönemlerde, özellikle Türk halk müziğinde saz ve bağlama hakim olarak yoğun bir şekilde kullanılmakta iken günümüzde ise gitar ve gitar çeşitleri (gitar, bas gitar, elektro gitar, klasik gitar gibi.) yaygın olarak kullanılmaktadırlar. İnsanların yaşam tarzları ilgi ve istekleri icra edilen müzikleri de etkilemiş ve bu bağlamda müzik aletleri bu yönde değişim göstermişlerdir. Zamanla müzik aletlerini dinlemenin yanı sıra hepimiz mutlaka bu müzik aletlerinden birini ya da birkaçını mutlaka çalmak arzusunda bulunmuş ve istemişizdir. Tüm bu bilgiler ışığında öyleyse artık hiç zaman kaybetmeyerek güzel ve eğlenceli olan solo ve koro performanslarını gerçekleştirme yolunda adım atalım. Sağlıcakla, mutlulukla ve müzikle kalmanız dileğiyle.